Podstawą efektywnie pracującego zestawu PV jest dobrze wykonany projekt. Instalacja fotowoltaiczna zbudowana jest z szeregu części i urządzeń, które wzajemnie oddziałują na siebie. Ich błędne skonfigurowanie i ułożenie może doprowadzić do kłopotów natury technicznej i niskiej produkcji prądu. W tym artykule podpowiemy, jakie uprawnienia powinien posiadać projektant instalacji fotowoltaicznych, na co zwrócić uwagę podczas audytu energetycznego oraz skąd czerpać wiedzę, jakiej wielkości instalacja będzie odpowiednia dla naszej firmy.

Projektant instalacji fotowoltaicznych – czy musi mieć uprawnienia?

Stworzenie projektu instalacji fotowoltaicznej wymaga posiadania odpowiednich uprawnień. Osoba zaangażowana w realizację tego przedsięwzięcia winna certyfikować się:

• Uprawnieniami budowlanymi do projektowania w specjalności instalacyjnej w zakresie sieci, instalacji, urządzeń elektrycznych i elektroenergetycznych (Dz. U. z 2018 r. poz. 1202 z późn. zm.), lub uprawnieniami równoważnymi wydanymi na podstawie wcześniej obowiązujących przepisów, lub
• Aktualnym certyfikatem wystawionym przez Prezesa Urzędu Dozoru Technicznego w zakresie systemów fotowoltaicznych.

Ponadto dobrą praktyką jest opieranie się na wiedzy i doświadczeniem konstruktora, który potwierdzi, że dany dach posiada odpowiednią nośność dla bezpiecznej instalacji modułów fotowoltaicznych.

Projektant instalacji fotowoltaicznych z tak opisanymi uprawnieniami jest gwarantem poprawnego przygotowania i doboru komponentów. Taka osoba nie tylko zwróci uwagę na ułożenie modułów, ale zbada też potencjalne zacienienia, dobierze konstrukcję czy przewody zapewniające minimalny spadek mocy.

Jak wygląda projektowanie instalacji fotowoltaicznej?

Projektowanie instalacji fotowoltaicznej jest zazwyczaj dokonywane podczas audytu energetycznego. Cały proces rozpoczyna się od dobrania właściwej mocy instalacji. Po zmianie przepisów i wdrożeniu systemu net-billing wskazane jest, aby instalacja była nieco przewymiarowana w stosunku do bieżącego zapotrzebowania wynikającego z historycznych rachunków za prąd. Dzięki temu nie tylko zostaną zminimalizowane faktury od sprzedawcy energii, ale będziemy w stanie nawet generować zyski. Proces doboru ilości modułów powinien być jednak dostosowany do portfela inwestora i jego przyszłych potrzeb energetycznych (samochód elektryczny, pompa ciepła itd.).

Po ustaleniu mocy instalacji projektowanie fotowoltaiki przebiega w następujących krokach:

• Dobór lokalizacji montażu.
• Zaproponowanie komponentów instalacji PV.
• Przygotowanie wizualizacji w programie do projektowania instalacji fotowoltaicznych.

Poniżej szczegółowo opisujemy każdy z wymienionych etapów tworzenia projektu fotowoltaiki.

PV projekt – lokalizacja montażu

Jednym z kluczowych elementów projektu fotowoltaiki jest dobór miejsca montażu. Nie może być to przypadkowe miejsce. Moduły fotowoltaiczne nie mogą wystawać poza krawędź dachu, muszą być odpowiednio dociążone w przypadku instalacji balastowej, powinny także unikać wszelkich zacienień. Fotowoltaika do prawidłowego działania musi zapewniać odpowiednią ekspozycję na promienie słoneczne oraz właściwą wentylację. Głównie z tego powodu projektowanie fotowoltaiki oferuje dwie główne opcje na montaż:

• Posadowienie na gruncie.
• Posadowienie na dachu.

Osoba posiadająca uprawnienia budowlane jest w stanie określić, czy nasz dach udźwignie instalację określonej mocy. Należy pamiętać, że średnia waga modułu to dzisiaj około 25 kilogramów, a do tego dochodzi jeszcze konstrukcja oraz ewentualne bloczki betonowe. W przypadku wątpliwości co do bezpieczeństwa montażu niezbędna może się okazać konieczność wykonania ekspertyzy oceny stanu technicznego konstrukcji dachu (dodatkowo płatna).

Projektowanie instalacji fotowoltaicznej może wykluczyć montaż dachowy. W tej sytuacji firmowy zestaw PV najlepiej zainstalować na gruncie. Tego typu małe elektrownie słoneczne są prostsze w serwisowaniu i czyszczeniu, a ponadto umożliwiają dobranie miejsca cechującego się silnym nasłonecznieniem.

PV projekt – komponenty instalacji PV

Instalacja fotowoltaiczna to nie tylko moduły i falowniki. Na komplet urządzeń wykorzystywanych do pozyskania energii składają się także:

• Optymalizatory mocy (jeśli są wymagane),
• stelaże lub konstrukcje wsporcze,
• okablowanie AC/DC,
• zabezpieczenia,
• rozdzielnice AC/DC.

Błędny dobór komponentów może skutkować niestabilnym działaniem instalacji, a nawet uszkodzeniem podzespołów. Przykładowo przy montażu na gruncie oddalonym od miejsca wpięcia do sieci o kilkadziesiąt metrów, należy dobrać przewód o odpowiednim przekroju. Ewentualna decyzja o zastosowaniu tańszego rozwiązania może wiązać się ze znaczącym spadkiem uzysków. Właśnie takim zajściom przeciwdziała projektowanie instalacji fotowolltaicznych.

Program do projektowania instalacji fotowoltaicznych

Projekty instalacji fotowoltaicznych wykonywane są w specjalnym oprogramowaniu. Tego typu nowoczesne i zaawansowane technologicznie rozwiązanie umożliwia pełną kontrolę nad projektowaną instalacją. Dzięki wbudowanemu modułowi 3D pozwalają na szczegółową symulację zacienienia. Dodatkowo na bazie danych klimatycznych z konkretnej lokalizacji możliwe jest dokładne zbadanie i estymacja uzysku energetycznego. Dodatkowo program do projektowania instalacji fotowoltaicznych pozwoli na oszacowanie ograniczenia emisji CO₂, stworzenie wizualizacji oraz przygotowanie schematu elektrycznego.

Projekt instalacji fotowoltaicznej – cena

Cena wykonania projektu fotowoltaiki jest uzależniona od mocy instalacji. Najtańsze są dokumenty tworzone dla klienta indywidualnego. W tym wypadku cena projektowania instalacji fotowoltaicznej nie powinna przekraczać 500 złotych. Za instalacje firmowe czy publiczne o mocy przekraczającej 40 kWp zapłacimy już ponad 1000 złotych. Jeszcze droższe będą plany farm fotowoltaicznych, które wymagają przygotowania kompletnego projektu budowlanego. Tu cena jest zindywidualizowana i zależna od warunków bazowych. Wiele firm i instalatorów oferuje wykonanie projektu fotowoltaiki bez dodatkowych kosztów, jeśli zdecydujemy się na montaż właśnie u nich. Warto pamiętać, że dokonanie oceny stanu technicznego dachu może wymagać sporządzenia dodatkowej ekspertyzy, która podnosi koszty projektowania.

Projektowanie instalacji fotowoltaicznych a dofinansowanie

Instalacja fotowoltaiczna wymaga poczynienia inwestycji. W zależności od dobranej mocy będzie to od kilkunastu do nawet kilkuset tysięcy złotych dla zestawów firmowych. Jak można obniżyć ten koszt? Podstawowym narzędziem są dofinansowania. W Polsce mamy dostępnych kilka różnych programów wsparcia. Aby z nich skorzystać, trzeba spełnić określone wymagania techniczne. Projektant instalacji fotowoltaicznych podczas swojej pracy powinien wziąć pod uwagę możliwości dotowania inwestycji. Dobrze przygotowany projekt (fotowoltaika) jest nie tylko gwarancją sprawności i żywotności urządzeń, ale także pomaga uzyskać dofinansowanie.

Projekt fotowoltaika – podsumowanie

Projektowanie instalacji fotowoltaicznych powinno zlecać się osobom certyfikującym się odpowiednimi kwalifikacjami i doświadczeniem. Przygotowany w ten sposób projekt będzie zawierał wszystkie niezbędne dane, w tym:

• wizualizację,
• projekcję uzysków,
• mapowanie zacienień,
• szacunki ograniczenia emisji CO₂.

Projektant dobierze moc instalacji w sposób maksymalizujący zysk użytkownika, zaproponuje bezpieczne miejsce montażu, ustali wszelkie kompatybilne komponenty. Dzięki temu będziemy mieć pewność, że nasza firmowa elektrownia PV będzie działać poprawnie.