Jeszcze kilka lat temu liczba instalacji fotowoltaicznych spotykanych na polskim rynku była mocno ograniczona. Wysokie ceny montażu paneli połączone ze stałymi kosztami ponoszonymi na energię elektryczną sprawiały, że przedsiębiorcy nie mieli motywacji do przechodzenia na zielone technologie. To wszystko zmieniło się niedawno, a obecnie przeżywamy na rynku prawdziwy boom OZE. Jak wygląda montaż instalacji fotowoltaicznych? Na jakie elementy warto zwrócić uwagę przed i w trakcie instalacji?

Gdzie przeprowadzić montaż fotowoltaiki?

Montażu paneli fotowoltaicznych można dokonać w wielu miejscach, a dobór odpowiedniej przestrzeni wpływa na wydajność całej instalacji. Zasadniczo w przypadku fotowoltaiki przeznaczonej dla przedsiębiorców, warto rozważyć dwie opcje:

• Montaż paneli słonecznych na dachu.
• Montaż paneli słonecznych na gruncie.

Na wstępie warto zaznaczyć, że aktualnie dostępnych jest wiele rozwiązań konstrukcyjnych umożliwiających dopasowanie instalacji fotowoltaicznej do charakterystyki dachu, dlatego większość dachów spełnia minimalne wymagania wytrzymałościowe dla montażu instalacji PV.

Decydując się na montaż modułów fotowoltaicznych na dachu, należy przeanalizować dostępny dach i przeprowadzić ekspertyzę konstrukcyjną z udziałem inżyniera konstruktora z uprawnieniami budowlanymi. Przeciążenie więźby dachowej może doprowadzić do uszkodzenia, a nawet zawalenia dachu. To oznacza ryzyko dla użytkowników oraz dodatkowe koszty. Z tego względu bardzo istotne jest przeprowadzenie dokładnej analizy wytrzymałości konstrukcji dachu na dodatkowe obciążenie od instalacji PV.

Gdy mamy już pewność, że konstrukcja dachu wytrzyma dodatkowe obciążenie, należy zbadać jego położenie. Optymalnym rozwiązaniem są połacie o nachyleniu 30–40 stopni. Zapewniają one najlepsze warunki do pochłaniania promieniowania słonecznego. Instalacja paneli fotowoltaicznych nie powinna być zacieniona drzewami, innymi budynkami lub kominami. Każda przeszkoda, oznacza dodatkowe spadki w produkcji energii. Idealnym rozwiązaniem jest skierowanie modułów na południe. Dopuszcza się także inne kierunki, ale będzie to wykonane kosztem mniejszych uzysków.

Jeśli dach budynku firmowego nie spełnia tych warunków, warto rozważyć montaż fotowoltaiki na gruncie. W tym wypadku niezbędne będzie posiadanie nieosłoniętej powierzchni oraz wykorzystanie stelaży pod panele fotowoltaiczne. Instalacje na gruncie są prostsze w serwisowaniu i czyszczeniu, a ponadto dają realną szansę montażu pod optymalnym kątem.

Coraz częściej wykorzystywaną techniką montażu paneli jest umieszczenie ich pionowo na ścianie. W tym wypadku warto zdać sobie sprawę, że kąt padania promieni słonecznych na pionową przegrodę nie jest optymalny. Tym samym ostateczna produkcja energii jest niższa niż w stosunku do klasycznej instalacji dachowej lub gruntowej.

Montaż paneli fotowoltaicznych – dobór komponentów

Na kompletną instalację fotowoltaiczną składają się nie tylko moduły. Ważnymi elementami, bez których zestaw nie będzie działał poprawnie, są także:

• falownik,
• ewentualne optymalizatory (w przypadku występowania zacienień),
• stelaże pod panele fotowoltaiczne lub inne konstrukcje wsporcze,
• okablowanie AC/DC,
• zabezpieczenia,
• rozdzielnice AC/DC.

Każdy z tych elementów posiada dziesiątki typów, modeli i producentów dostępnych na rynku. Montaż paneli fotowoltaicznych na gruncie warto przeprowadzić przy wykorzystaniu modułów w technologii bifacial, z kolei na dachu najlepiej sprawdzają się urządzenia monokrystaliczne, z przetestowaną odpornością na gradobicie. Dobór pozostałych komponentów najlepiej pozostawić fachowcom, gdyż nie każde moduły współpracują ze wszystkimi falownikami, źle dobrane zabezpieczenia mogą być przyczyną pożaru, a błędne mocowanie paneli fotowoltaicznych skraca ich żywotność.

Jak powinien przebiegać montaż paneli słonecznych?

Montaż instalacji fotowoltaicznych powinien odbywać się w określonych warunkach. Podmuchy wiatru, ulewne deszcze czy inne nagłe wyładowania atmosferyczne stanowią zagrożenie zarówno dla monterów, jak i samych urządzeń. Niezbędne jest zapewnienie także właściwej wilgotności, na poziomie poniżej 85 rH%. Gdy te wstępne warunki są spełnione, można przejść do montażu paneli.

Pierwszym etapem jest przygotowanie stelaży pod panele fotowoltaiczne lub innego rodzaju konstrukcji (instalacja dachowa). Do wbijania pali w grunt najlepiej wykorzystać kafar, z kolei montaż fotowoltaiki na dachu wymaga precyzyjnego przytwierdzenia każdego haka i śruby, zgodnie z zaleceniami producentów. Gdy kwestię konstrukcji mamy już za sobą, można przejść do okablowania. Wyróżniamy przewody po stronie AC (od falownika do licznika i gniazdek) oraz DC (od paneli do falownika). Niezwykle istotne jest, aby wszystkie zewnętrzne kable były osłonione przed wilgocią i skrajnymi temperaturami. Warto też zainwestować w przewodu o grubszej średnicy, gdyż dzięki temu nasza instalacja będzie trwalsza.

Kolejnym krokiem montażu instalacji fotowoltaicznej jest umiejscowienie falownika. Można go założyć na ścianie w domu, na zewnątrz, a nawet tuż przy stelażach pod panele fotowoltaiczne. Dopiero w tym miejscu przechodzimy do mocowania paneli fotowoltaicznych, czyli przytwierdzania ich do gotowej konstrukcji. To zadanie wyjątkowo męczące i niebezpieczne, bowiem wymagające przeniesienia kilkudziesięciu ciężkich modułów, często w bardzo niewygodnej pozycji. Niezwykle istotne jest tu zachowanie zasad BHP – używania lin, odpowiedniego obuwia czy wind dekarskich.

Ostatnie dwa kroki wymagają obecności osoby z uprawnieniami elektrycznymi. Najpierw instalacja paneli fotowoltaicznych podłączana jest do sieci, a następnie weryfikowana przy użyciu specjalnego oprzyrządowania. Zgłoszenie do zakładu energetycznego musi być opatrzone projektem instalacji podpisanym przez elektryka.

Montaż instalacji fotowoltaicznej – komu zaufać?

Bez wątpienia montaż fotowoltaiki nie należy do zadań łatwych. Dotyczy to w szczególności większych instalacji, przeznaczonych na cele zaopatrywania działalności gospodarczej w energię elektryczną. Próba samodzielnego doboru komponentów oraz późniejsze mocowanie paneli fotowoltaicznych bez fachowca u boku, bardzo często kończy się szybką utratą gwarancji, nieefektywną pracą instalacji oraz realnymi stratami. Aby uniknąć tego scenariusza, warto znaleźć wiarygodnego partnera biznesowego, który nie tylko przeprowadzi audyt energetyczny, ale poprowadzi także cały proces montażu paneli słonecznych – w tym także z dokonaniem zgłoszenia oraz uzyskaniem dofinansowania. Warto zbadać wiarygodność firmy poprzez analizę portfolio realizacji, zbierając opinie na rynku, czy weryfikując umiejętności i kompetencje kadry monterskiej. Tylko dobrze dobrana ekipa jest w stanie zagwarantować poprawność montażu instalacji fotowoltaicznej. A dobrze działający zestaw to podstawowe narzędzie zyskiwania przewagi konkurencyjnej dla każdego świadomego przedsiębiorstwa.